Hoewel de coronacrisis ook in de land- en tuinbouw fors tekeer ging, leidde dat vorig jaar nog niet tot een opvallende toename van het aantal meldingen die de hulporganisatie Boeren op een Kruispunt (BoeK) te verwerken kreeg. In haar jaarverslag, dat dinsdag gepubliceerd werd, zegt BoeK wel vanaf midden november een uitgesteld effect te zien, vooral in de varkenssector. Bovendien waren er meer complexe hulpvragen.
Vorig jaar kreeg de organisatie in totaal 161 nieuwe aanmeldingen, tegenover 148 in 2019. Een derde kwam in 2020 uit West-Vlaanderen. Oost-Vlaanderen is goed voor een kwart. Limburg, Antwerpen en Vlaams-Brabant zijn goed voor respectievelijk 18, 15 en 8 %.
Het aandeel aanmeldingen uit de veehouderij is in 2020 fors toegenomen: van 48 naar 65 %. Binnen de veehouderij zijn de verhoudingen wel min of meer dezelfde gebleven. Melkveehouders zijn goed voor 4 % van de aanmeldingen, varkenshouders voor een kwart en vleesvee- en pluimveehouders voor respectievelijk 23 en 7 %.
Bij de varkenshouders was er in de laatste weken van 2020 een opvallende toename: op 6 weken tijd kreeg BoeK een derde van het aantal aanmeldingen uit die sector te verwerken.
Die toename is deels te wijten aan corona, maar ook de problemen rond de Afrikaanse varkenspest die maar blijven aanslepen vormen een verklaring. Voor bedrijven die geen of beperkte reserves hebben, leiden de exportproblematiek en de dalende prijzen die daarmee gepaard gaan tot problemen.
Ook wat betreft de meer complexe hulpvragen hoedt BoeK zich voor te snelle conclusies over de coronacrisis als voornaamste oorzaak. Net zoals in de rest van de samenleving was er ook in de boerensector alvast een verhoogde vraag naar psychosociale zorg.
Door de complexere aanmeldingen moet de ploeg van BoeK meerdere problemen tegelijk proberen aan te pakken. “De eenheid bedrijf-gezin komt hierdoor veelal meer aan de oppervlakte”, klinkt het in het jaarverslag. “Dit is een signaal voor de overheid: elke maatregel heeft diverse en langdurige gevolgen voor een gezin.”
Uit een studie die het Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek (ILVO) eind vorig jaar publiceerde was ook al naar voor gekomen dat het mentaal welbevinden in de sector erop achteruit gaat.
Het afgelopen coronajaar heeft echter ook positieve kantjes. BoeK merkt op dat de burgers iets meer de weg vonden naar hun lokale boer.
Boeren op een Kruispunt werd in 2007 opgericht onder impuls van de Vlaamse overheid en Cera. Ook Boerenbond, ABS en KVLV-Agra schaarden zich achter het project.
