Naar een productiviteitsagenda voor Vlaanderen

Vlaanderen kijkt aan tegen een gigantische uitdaging op de arbeidsmarkt. Het aantal personen op beroepsactieve leeftijd neemt af en tegelijk neemt de vraag naar werkkrachten in diverse sectoren toe. Het Federaal Planbureau verwacht dat de arbeidsvraag tegen 2030 zal zijn toegenomen met ca. 630.000 jobs, waarvan 70% zich situeert in Vlaanderen. Daarnaast wordt Vlaanderen geconfronteerd met een gigantische kwalitatieve mismatch op de arbeidsmarkt. Er is vooral vraag naar technische profielen, maar…

Vlaanderen kijkt aan tegen een gigantische uitdaging op de arbeidsmarkt. Het aantal personen op beroepsactieve leeftijd neemt af en tegelijk neemt de vraag naar werkkrachten in diverse sectoren toe. Het Federaal Planbureau verwacht dat de arbeidsvraag tegen 2030 zal zijn toegenomen met ca. 630.000 jobs, waarvan 70% zich situeert in Vlaanderen. Daarnaast wordt Vlaanderen geconfronteerd met een gigantische kwalitatieve mismatch op de arbeidsmarkt. Er is vooral vraag naar technische profielen, maar de voorspellingen over de STEM-afgestudeerden gaan in dalende trend. Maar ook in de zorgsector en in het onderwijs krijgt men de vacatures niet langer ingevuld. Een mogelijke strategie om gericht om te gaan met schaarse middelen bij een toenemende arbeidsvraag is het opkrikken van de productiviteitsgroei. De laatste decennia was er een dalende trend waar te nemen op vlak van productiviteitsgroei in de meeste landen, en België scoorde systematisch onder het OESO-gemiddelde. In deze studie werd onderzocht welke hefbomen geïdentificeerd kunnen worden om tot een productiviteitsverhoging te komen op regionaal-, sectoraal- en bedrijfsniveau. Om deze hefbomen in de praktijk te brengen werd vervolgens nagegaan welke acties en engagementen nodig zijn op de verschillende analyseniveaus om de implementatie hiervan te faciliteren. Met het oog op een holistische analyse werden zowel buitenlandse beste praktijken als eventuele valkuilen in kaart gebracht.

De structuur van het onderzoek is opgebouwd uit een kwantitatief en een kwalitatief luik. De kwantitatieve analyse op basis van private bedrijfsgegevens (publieke sector wordt buiten beschouwing gelaten) brengt de absolute en relatieve arbeidsproductiviteit in kaart op regionaal en sectoraal niveau, waarna deze gegevens op basis van kwalitatief onderzoek (literatuurstudie, interviews, beste praktijken, …) vertaald worden naar concrete productiviteitsverhogende beleidsaanbevelingen.