De klimaatverandering confronteert ons met een gewijzigd neerslagpatroon. Voor Vlaanderen betekent dit meer regen in de winter en minder tijdens de zomerperiode. Daarnaast neemt ook de buienintensiteit toe. Plaatselijke en erg intense regenbuien wisselen af met langere droogteperiodes. Dit zijn twee uitersten van elkaar en op beide situaties moeten we beter voorbereid zijn. Daarom is er in samenwerking met Fluvius een Hemelwater- en droogteplan (HWDP) opgemaakt. Dit geeft de visie terug van hoe stad Gistel op lange termijn zal omgaan met het hemelwater.
Hemelwater is de verzamelnaam voor regen, hagel, sneeuw en dooiwater. Het HWDP bepaald hoe stad Gistel het regenwater zal opvangen, ter plaatse bufferen om later te gebruiken of traag in de grond zal laten sijpelen.
Het lijkt tegenstrijdig om meer regenwater ter plaatste te houden, maar het is zeer belangrijk dat het hemelwater beter in de grond wordt geïnfiltreerd.
‘De ladder van Lansik’ voor water is misschien een begrip dat nog niet alom gekend is, maar is eigenlijk een wettelijke verplichting van Vlarem bij bouwen en verbouwen.
Het algemene principe is dat het regenwater in eerste instantie zoveel mogelijk vast gehouden worden. De afstroom moet zoveel mogelijk vermeden worden, dit is door het teveel aan verharding uit te breken en terug te vergroenen, alsook door zo veel mogelijk van het regenwater te gebruiken.
In tweede instantie moet het resterende deel van het hemelwater geïnfiltreerd of gebufferd worden, zodat slechts in de laatste instantie overgegaan wordt naar lozing van het laatste deeltje hemelwater.
Met het HWDP willen we ook de problemen van wateroverlast ombuigen naar opportuniteiten voor de droogteproblemen. Door de bredere benadering kan het oplossen van wateroverlast de aanleiding zijn voor veel meer positieve effecten voor de natuur, de landbouw, het creëren van blauwgroene omgeving….
Het hemelwater- en droogteplan geeft een overzicht van voorgestelde en mogelijke oplossingen, bronmaatregelen en afvoerrichtingen, uitgaande van de visie dat ernaar gestreefd wordt alle rioolstelsels uiteindelijk te scheiden, waarbij per deelzone bepaalde aspecten en potentiële oplossingen verder worden uitgediept. Deze set van maatregelen en voorstellen worden door alle partijen gevalideerd.
In het HWDP wordt een visie uitgewerkt om zowel de gevolgen van wateroverlast als verdroging te beperken. Er wordt dus niet enkel gefocust op knelpunten en mogelijke oplossingen voor wateroverlast, maar er wordt ook zoveel mogelijk gezocht naar win-win maatregelen die ook ten goede komen aan de droogteproblematiek, zoals bijvoorbeeld het bevorderen van infiltratie en creëren van blauwgroene netwerken binnen stad Gistel.
- Ontharding en vergroenen (blauwgroene structuren ontwikkelen). Meer mogelijkheden ontwikkelen dat het water de grond kan infiltreren en niet direct afgevoerd wordt naar de riolering.
- Regenwater opvangen en gebruik deze binnenhuis voor bijvoorbeeld de wasmachine, het kuisen, het toilet, om de auto te wassen en ook voor het bewateren van de tuin.
- Water via de grachten vertraagd laten afvoeren door aanleg buffergrachten
- Hemelwateropvang en nieuwe of her aanleg van verharding
- Scheiden van afvalwater en regenwater. Als regenwater rechtstreeks in de afvalwaterriolering of de gemengde riolering terecht komt, dan verdund dit het afvalwater en verdund afvalwater kan minder efficiënt gezuiverd worden. Hierdoor zal er ook een verlaging zijn van de grondwatertafel.
- Groendaken aanleggen, deze kunnen veel water vasthouden
