Levenslang leren: participeert iedereen wel in gelijke mate?

Om vlot mee te kunnen in een snel veranderende kennissamenleving is het belangrijk om een leven lang te leren. Het gaat hierbij zowel over arbeidsmarktgerelateerde opleidingen als niet-arbeidsmarktgericht leren waar de verdere persoonlijke of sociale ontwikkeling centraal staat.

Levenslang (en levensbreed) leren is een thema dat al geruime tijd op de regionale en Europese beleidsagenda’s staat. Zo werd op Europees niveau op de Top van Lissabon in 2000 vooropgesteld dat tegen 2010 12,5% …

Om vlot mee te kunnen in een snel veranderende kennissamenleving is het belangrijk om een leven lang te leren. Het gaat hierbij zowel over arbeidsmarktgerelateerde opleidingen als niet-arbeidsmarktgericht leren waar de verdere persoonlijke of sociale ontwikkeling centraal staat.

Levenslang (en levensbreed) leren is een thema dat al geruime tijd op de regionale en Europese beleidsagenda’s staat. Zo werd op Europees niveau op de Top van Lissabon in 2000 vooropgesteld dat tegen 2010 12,5% van de bevolking tussen 25 en 64 jaar bij- of nascholing zou volgen. In Vlaanderen werd deze doelstelling overgenomen in het Pact van Vilvoorde. In het daaropvolgende Pact 2020 wordt de lat nog wat hoger gelegd: tegen 2020 moet 15% van de bevolking op beroepsactieve leeftijd aan levenslang leren deelnemen.

Volgens de Enquête naar de Arbeidskrachten (EAK) van de FOD Economie, Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie (ADSEI) nam in 2009 7,4% van de 25-64-jarigen deel aan een opleiding voor het werk of privédoeleinden. Dit aandeel vermindert al enkele jaren en ligt nog een stuk onder de 12,5%-Lissabondoelstelling tegen 2010 en de 15%-norm uit het Pact 2020. Achter de globale opleidingsdeelname gaan bovendien verscheidene ongelijkheden schuil.

Voorliggend webartikel maakt gebruik van de survey ‘Sociaal-culturele verschuivingen in Vlaanderen’ (SCV-survey) van de Studiedienst van de Vlaamse Regering (SVR) om de (bijkomende) opleidingsparticipatie van de Vlamingen tussen 2002 en 2010 te onderzoeken. Eerst komt de evolutie van de globale deelname aan (bijkomende) opleidingsactiviteiten kort aan bod. Een schets van de opleidingsdeelname naargelang achtergrondkenmerken zoals geslacht, leeftijd, onderwijsniveau, arbeidsmarktstatuut en functiebeperking laat vervolgens toe om aan te geven wie meer of minder meedoet. Door de ongelijke opleidingsparticipatie van verschillende groepen tegenover elkaar te plaatsen, kunnen er eveneens een aantal kloven in de opleidingsdeelname berekend worden. Alvorens de onderzoeksresultaten te presenteren, wordt er eerst een beknopte toelichting gegeven bij de gehanteerde databron en methode. Tot slot worden de belangrijkste elementen nog eens op een rijtje gezet.