Rapport sociaal-economische streekstudie Midden- en Zuid-West-Vlaanderen (1840-1970): een kritische analyse aan de hand van overheidstellingen

In opdracht van de Provincie West-Vlaanderen maakte het Centrum voor Agrarische Geschiedenis (CAG) een uitgebreide studie van de socio-economische evolutie van Midden- en Zuid-West-Vlaanderen tussen 1840 en 1970.  

Het naslagwerk biedt een schat aan cijfermateriaal over de (deel)gemeenten van de arrondissementen Roeselare, Kortrijk en Tielt en de gemeente Wervik. Zo werden per arrondissement onder andere cijfers van diverse volkstellingen en van de tewerkstelling per sector (landbouw, kleding, h…

In opdracht van de Provincie West-Vlaanderen maakte het Centrum voor Agrarische Geschiedenis (CAG) een uitgebreide studie van de socio-economische evolutie van Midden- en Zuid-West-Vlaanderen tussen 1840 en 1970.  

Het naslagwerk biedt een schat aan cijfermateriaal over de (deel)gemeenten van de arrondissementen Roeselare, Kortrijk en Tielt en de gemeente Wervik. Zo werden per arrondissement onder andere cijfers van diverse volkstellingen en van de tewerkstelling per sector (landbouw, kleding, hout, leder, metaal enz.) opgenomen.

De studie dient als voeding voor erfgoedsites zoals Eperon d’Or (Izegem), het Vlasmuseum (Kortrijk) en Transfo (Zwevegem) of voor projecten zoals het TERF-project rond Odiel Defraeye of de 150^ste verjaardag van het kanaal Roeselare-Leie. Wie zich vroeger wilde verdiepen in het industriële verleden stootte steevast op onbetrouwbaar of ontoegankelijk cijfermateriaal dat onvolledig of te technisch was, of gebruik maakte van Franstalige termen.

De streek van Kortrijk en Roeselare evolueerde de afgelopen twee eeuwen van een uitgesproken landbouwstreek tot een heuse industrieregio. De verschillende nijverheden die er zich in de loop van de laatste twee eeuwen vestigden vertekenden het landschap: er werden bedrijven gebouwd, kanalen gegraven en de streek werd ontsloten door een dicht (spoor)wegennet. De nieuwe infrastructuur zorgde voor nog meer groei en nog meer bedrijven. Het succes van de industrialisatie vertaalde zich ook in de stijgende bevolkingscijfers. Anno 2011 bepaalt het industriële karakter het uitzicht van de streek: industriële panden worden herbestemd en omgevormd van stadskankers tot potentiële publiekstrekkers of trendy lofts. Meer en meer bepaalt het industriële karakter van de streek ook het toeristische profiel ervan.

Verder in het rapport werden ook adviezen opgenomen m.b.t. het ontsluiten van de erfgoedgegevens en is er een overzicht van de belangrijkste bedrijven uit die tijd terug te vinden. Er werd gefocust op cases zoals ‘Het ontstaan en de evolutie van het kanaal Roeselare-Leie’, ‘Borstels en schoenen in Izegem’ en ‘Van reconversie tot het ‘Texas van Vlaanderen’’.

Het project is een samenwerking van Erfgoedcel TERF, Erfgoedcel Kortrijk, Resoc Zuid-West-Vlaanderen, Resoc Midden-West-Vlaanderen, Overleg Cultuur Regio Kortrijk, Toerisme Leiestreek en de Provincie West-Vlaanderen.

Het project werd uitgevoerd door Brecht Demasure onder leiding van prof. dr. Yves Segers, Interfacultair Centrum voor Agrarische Geschiedenis (ICAG), K.U.Leuven