Naar een gemeenschappelijke Benelux-visie in een competitieve ruimte
Het Secretariaat-Generaal van de Benelux Unie liet, onder Luxemburgs Voorzitterschap van de Benelux, een studie uitvoeren waarbij voor de eerste keer de goederenstromen tussen de Benelux-landen onderling en met aangrenzende landen werden onderzocht. Hieruit blijkt enerzijds de draaischrijf die Benelux is voor het internationaal goederenvervoer binnen Europa en anderzijds dat er veel goederenstromen binnen de eigen Benelux interne markt blijven. Om deze transport-logistiek positie die de Benelux-regio bekleedt te verstevigen roept het Benelux-rapport op tot intensere samenwerking tussen de drie landen.
Benelux als internationale toegangspoort voor Europa
Het rapport maakt duidelijk dat de Benelux een draaischijf vormt voor internationaal goederenvervoer in de Europese Unie. Het Benelux-grondgebied dat qua oppervlakte nog geen 2% van de Europese Unie uitmaakt, vertegenwoordigt 78% van de EU-binnenvaart, 24% van de EU-luchtvaart, 21% van de EU-zeevaart, 7% van het EU-wegvervoer en 6% van het EU spoorvervoer. Bovendien staan de drie landen in de top-10 van de wereld logistieke ranglijst. In 2014 stond Nederland nummer 2, België nummer 3 en Luxemburg nummer 8.
Goederenvervoer essentieel voor Benelux-economie
Uit de studie blijkt dat van de jaarlijks 2.417 miljoen ton goederen (2013) die circuleren in de Benelux ongeveer 45% bestemd is voor de eigen Benelux-markt. 76% van het goederenvervoer over de weg en 58% van het vervoer via binnenvaart heeft als bestemming de eigen Benelux-markt. Het grootste aandeel van dit intra-Benelux vrachtvervoer gebeurt over de weg (46, 3%), vervolgens via binnenvaart (17,4%) en het spoor (4,1%).
Verder komt uit de studie naar voor dat 1 op 11 werknemers in de Benelux een baan heeft met logistieke inhoud en 1 op 20 werkzaam is in de sector vervoer en opslag. De cijfers tonen aan dat Benelux niet louter een transitgebied is van goederen naar derde landen, maar dat het vrachtvervoer tussen de landen intensief en van direct economisch belang is voor de Benelux-landen.
Beleidsaanbevelingen voor intensere Benelux-samenwerking
De Benelux-Unie koppelde 16 beleidsaanbevelingen aan de resultaten van deze studie. Om een duurzaam, efficiënt en concurrerend vervoersbeleid naar de toekomst toe te stimuleren, met een steeds groeiend volume aan goederenvervoer, is er absolute noodzaak tot intensere samenwerking tussen de Benelux-landen onderling en met de aangrenzende landen.
- Verduurzamen. Onder andere te bezien hoe spoor en binnenvaart nog beter benut kunnen worden in de totale multimodale keten en door een goede beschikbaarheid van alternatieve brandstoffen.
- Efficiëntie verhogen door drempels en knelpunten voor de vervoerssector weg te werken door o.a. digitalisering van transportdocumenten en administratieve vereenvoudiging door een beter verkeersmanagement, bijvoorbeeld door het verder bevorderen van intelligente transportsystemen.
- Concurrentiekracht vergroten, onder andere door in te zetten op innovatieve vormen van vervoer van de havens naar afzetgebieden, om voorloper in Europa te blijven. Verder door grensoverschrijdende Benelux-arbeidsmaatregelen (o.a. wederzijdse erkenning beroepskwalificaties, grensoverschrijdende scholingsprogramma’s) tewerkstelling in de vervoerssector te verhogen.
Lopende Benelux-acties om vervoerssector te faciliteren
De Europese verdragen laten formeel toe dat de Benelux-interne markt zich sneller ontwikkelt dan de Europese. Zo werd reeds in Benelux-verband het grensoverschrijdend vervoer met 44ton toegelaten (EU maximaal 40 ton), evenals het grensoverschrijdend wegtransport van grote zeecontainers (45voet) en het grensoverschrijdend verkeer van langere en zwaardere vrachtwagens (tussen België en Nederland). Door ook gezamenlijke controles uit te voeren op het internationaal transport, de uitbouw van alternatieve brandstoffeninfrastructuur en het papierarm douanevervoer tussen de havens, werden al acties ondernomen om de logistieke-transport sector in de drie landen te faciliteren. De nu geformuleerde beleidsaanbevelingen kunnen in het verlengde hiervan gezien worden.
