Loopbaanleren en -begeleiding essentieel voor doordachte studie- en loopbaankeuzes

Onze samenleving staat voor een heel aantal economische en maatschappelijke uitdagingen. Werk en loopbanen worden hierdoor onvoorspelbaarder. Dit vraagt om jongeren en volwassenen die in staat zijn om de eigen (school)loopbaan te sturen. Hierin ligt een belangrijke taak van het onderwijs: jongeren beter voorbereiden op de arbeidsmarkt door hen doordachte keuzes te leren maken over hun ontwikkeling, de studierichting en de loopbaan die bij hun kwaliteiten en motieven passen. Echter, uit ond…

Onze samenleving staat voor een heel aantal economische en maatschappelijke uitdagingen. Werk en loopbanen worden hierdoor onvoorspelbaarder. Dit vraagt om jongeren en volwassenen die in staat zijn om de eigen (school)loopbaan te sturen. Hierin ligt een belangrijke taak van het onderwijs: jongeren beter voorbereiden op de arbeidsmarkt door hen doordachte keuzes te leren maken over hun ontwikkeling, de studierichting en de loopbaan die bij hun kwaliteiten en motieven passen. Echter, uit onderzoek blijkt dat slechts de helft van de Vlaamse leerlingen uit de derde graad arbeidsmarktfinaliteit (bso) en dubbele finaliteit (tso) een job wil uitoefenen die aansluit bij hun studierichting. Bovendien vragen jongeren om meer loopbaanbegeleiding op de schoolbanken zodat ze betere keuzes kunnen maken in hun (school)loopbaan. In dit artikel wordt het belang van loopbaancompetenties en -begeleiding besproken voor de kwaliteit van keuzes en leermotivatie bij jongeren, al is dit even relevant voor volwassenen die zich steeds mobieler moeten opstellen op de arbeidsmarkt. Eerst wordt het concept loopbaancompetenties en loopbaanleren geduid aan de hand van het Nederlandse model. Dan wordt de toepassing van dit model in het Nederlands secundair onderwijs besproken. Vervolgens wordt er bekeken hoe loopbaan competenties aan bod komen in het Vlaams secundair onderwijs en hoe VDAB zijn rol als expert loopbaanregisseur opneemt in dit verhaal. Ter conclusie worden er een aantal uitdagingen geformuleerd voor de Vlaamse Regering en het Vlaams onderwijs.