Een beheerder heeft nood aan recent en vergelijkbaar cijfermateriaal om de wereld rond hem beter te begrijpen en goed te kunnen beheren. De statisticus tracht de wereld te vangen in cijfers en grafieken. Hij maakt gebruik van de steekproef als momentopname, een snapshot van de realiteit.
De afdeling Bos & Groen beheert het openbare bos in Vlaanderen en waakt over het Vlaamse bosareaal.
Sinds de jaren ’70 bestaat er geen overzicht meer van de evolutie van de bosoppervlakte in Vlaanderen, noch een goed overzicht van wat er aan boomsoorten, houtvolumes en -kwaliteiten te vinden is.
Dit gemis werd projectmatig opgelost. In de jaren ’80 werd de boskartering uitgevoerd. Een digitale kaart van het Vlaamse bos was het resultaat. Eind jaren ’90, van 1997 tot en met 1999, liep de eerste regionale bosinventaris voor het Vlaamse Gewest. Samen met de Waalse collega’s beschikken we nu over recente gegevens van het bos in België. Daarmee vervoegen we Frankrijk, Nederland, Zwitserland, Finland, Oostenrijk, … : alle landen die op vergelijkbare wijze, via een regionale steekproef, cijfermateriaal over hun bossen verzamelden.
Bijzonder aan de Vlaamse bosinventarisatie is dat, naast het verzamelen van dendrologische gegevens over de boomlaag en de verjonging ervan, er voor het eerst en systematisch veel belang gehecht werd aan het inwinnen van vegetatiekundige informatie over de wilde plantensoorten. Hierdoor krijgen we een idee van de natuurlijke staat van onze bossen.
De dendrologische en fytosociologische gegevens werden verwerkt tot een lijvig rapport vol bosstatistiek. Met dit rapport is Bos & Groen in staat de bossen te plaatsen in een ruimer kader, ze te vergelijken met het beoogde bosecosysteem en daar conclusies uit te trekken naar het beheer toe.
In de toekomst zal de Bosinventarisatie nog aan belang winnen wanneer het meetnet na tien jaar voor een tweede maal wordt opgemeten. Op dat ogenblik zal men o.a. correcte aanwasgegevens voor het Vlaamse bos kunnen berekenen. Ook de impact van het beheer en beleid zal geëvalueerd kunnen worden. Het mogelijke gebruik van de bosinventarisatie als instrument voor het monitoren van externe invloeden op het bos en de evolutie van bosplantengemeenschappen wordt nog onderzocht. Daarbij zal de relatie tussen de bosstructuur en de aanwezige fauna-elementen in de toekomstige inventarisaties meer aandacht krijgen.
Dankzij de boskartering en de recente actualisatie ervan weten we reeds hoeveel bosoppervlakte Vlaanderen telt. Door de steekproef van de bosinventarisatie, weten we bovendien ook wat er in dat Vlaamse bos groeit en bloeit. Binnen afzienbare tijd zullen we ook in staat zijn de eigenaar ervan te kennen, door middel van het boskadaster. Boskartering, boskadaster en bosinventarisatie vormen een drieluik van datasets, die dankzij regelmatige actualisatie, een onmisbare bron van informatie zal zijn voor iedereen die belangstelling betoont voor het bos in Vlaanderen. Niet alleen de dossierbeheerder, maar ook de terreinbeheerder zal er groot nut aan hebben. Voor het eerst beschikt Vlaanderen over betrouwbare cijfers over het bos. Een belangrijk deel ervan vindt U als overzicht in dit rapport.
