Een ontwerpteam nam Wijnendale onder de loep en stelde een masterplan op voor de toekomst van het dorp op lange termijn. Deze visie werd opgemaakt in samenspraak met de bewoners, die input konden geven via een wandelkaart en rond maquettes van het dorp. Het masterplan 'DNA van het dorp' doet uitspraken over hoe Wijnendale in de toekomst verder kan evolueren met behoud van de eigenheid van het dorp. De gemeenteraad keurde het masterplan op de zitting van 20 december goed.
"Het plan kadert in de oproep van de provincie West-Vlaanderen 'DNA van het dorp' waarbij dit jaar subsidies werden gegeven aan vijf West-Vlaamse steden en gemeenten voor de opmaak van een masterplan voor een dorp", legt gedeputeerde Bart Naeyaert uit.
In 2024-2025 staan er rioleringswerken gepland in Wijnendale en naar analogie met de stadskernvernieuwing ziet het lokaal bestuur dit als een kans om goed na te denken over hoe het dorp er in de toekomst moet uitzien. Reden genoeg dus om in te gaan op de oproep van de provincie. De provincie was overtuigd van de aanvraag en verleende 25.000 euro subsidie voor de opmaak van het masterplan. Ze stelden het team van Maat Ontwerpers aan voor de opdracht.
Het team ging echter niet alleen aan de slag. Bewoners konden via een wandelkaart en bewonersavonden input geven over wat ze goed of niet goed vonden aan het dorp. Ook externe experten werden betrokken. Zo werd heel wat info verzameld die meegenomen werd in het plan. Op 16 november werd het voorlopige plan aan de inwoners voorgesteld. Zij zullen telkens verder betrokken worden bij de concrete realisatie.
"We zijn ervan overtuigd dat we met dit masterplan een mooie en gedragen visie hebben opgemaakt waarmee we Wijnendale kunnen verbeteren. Tijdens de verschillende participatiemomenten hebben we waardevolle input gekregen van de bewoners waarmee we echt aan de slag gingen", aldus schepen Lieselotte Denolf. "Het plan is opgebouwd rond vier thema's: (1) aanleg van nieuwe rioleringen en daarbij ook straten die klimaatvriendelijk zijn; (2) meer groen in het dorp en nieuwe verbindingen van de Groene 62 naar het dorp; (3) minder en beter bouwen om het karakter van het dorp Wijnendale te bewaren en (4) een plan voor het dorpshart: het plein rond de kerk en wellicht op termijn de site Vanhulle. Nu werken we de komende jaren een aantal acties verder uit zodat we resultaat zien op het terrein."
Het plan zelf is opgebouwd rond vier thema's.
- Een eerste thema is de aanleg van klimaatrobuuste straten. We willen het toekomstige rioleringsproject aangrijpen om de betrokken straten op een goede manier her aan te leggen. Daarbij voorzien we meer groene plekken waar water natuurlijk kan infiltreren en meer ruimte voor fietsers en voetgangers. Het masterplan werkt een aantal type-straten uit: dorpsassen, woonstraten, woonerven en specifieke dorpsstraten die elk hun kenmerken hebben en die op een andere manier heraangelegd zullen worden. Die principes worden verder onderzocht naar haalbaarheid en budgettering. De bewoners zullen daarbij uiteraard ook naar hun mening gevraagd worden.
- Binnen het thema complementaire dorpsparken wordt aan meer groen in het dorp gewerkt. Het park aan kasteel d'Aertrycke wordt op vandaag al sterk gewaardeerd. Vanuit de bewoners kwam de nood voor een bijkomende groene plek, centraal in het dorp naar voor: een kwalitatieve plek om elkaar te ontmoeten, niet alleen voor kinderen maar ook voor jongeren en ouderen. Tot slot ziet het lokaal bestuur kansen om de Groene 62 als meer te zien dan enkel een doorgaande fietsverbinding. We willen er ook ontmoetingsplekken voorzien. Een betere verbinding tussen het dorp en de Groene 62 wordt tevens verder onderzocht.
- Het feit dat veel bewoners aangaven dat er te veel nieuwe woonprojecten zijn in Wijnendale, gaf aanleiding tot het derde thema: minder en beter bouwen. De laatste jaren is Wijnendale sterk gegroeid. Recente grote woonprojecten hebben het beeld van het dorp sterk gewijzigd en zorgen ook voor meer autoverkeer. Het dorp grenst echter aan een prachtig uitgestrekt landbouwlandschap en heeft nog een aantal groene binnengebieden. Het lokaal bestuur wil dit landschappelijke karakter behouden en versterken. Het masterplan zet niet meer in op extra woningen maar wel op het landschappelijke karakter en de identiteit van Wijnendale. Enkel wanneer een project een meerwaarde kan betekenen voor het dorp, kan het worden toegestaan.
- Ten slotte werd het bouwblok rond de kerk bekeken in het thema dynamisch dorpshart. In dit bouwblok komen heel wat publieke functies samen: de school, de Chiro, de parochiezaal en de kerk. De nieuwbouw van de school start binnenkort en het plein wordt heraangelegd met de rioleringswerken. De site Vanhulle is momenteel nog in volle bedrijvigheid maar zal mogelijks op termijn verhuizen.
Tijdens de co-creatieweek werden er scenario's voor het dorpshart besproken met bewoners en lokale belanghebbenden en werden er handvaten ontwikkeld om in de toekomst stappen te zetten naar een meer dynamisch dorpshart voor Wijnendale. Het masterplan stelt een aantal principes voorop zoals een dorpshal, een buurtsupermarkt, een centraal park als groen dorpshart en wonen op schaal van het dorp. Ook is er aandacht voor de toegankelijkheid en het parkeren in de omgeving.