Onderzoek naar de effectiviteit van aangepast spuibeheer van de Veurnesluis (Ganzepoot, Nieuwpoort)

Van 8 maart tot en met 13 mei 2022 gingen we na of aangepast spuibeheer resulteerde in een significant hoger binnengelaten aantal glasalen (Anguilla anguilla), het jongste palingstadium dat onze kust bereikt om het zoete water te koloniseren. Bij aangepast spuibeheer zetten we één van de vier stuwen op de Veurnesluis op een kier wanneer het water aan de zeezijde van de stuw hoger staat dan aan de polderzijde. We voerden wekelijks twee metingen uit met één meting per dag: een T1-scenario met de s…

Van 8 maart tot en met 13 mei 2022 gingen we na of aangepast spuibeheer resulteerde in een significant hoger binnengelaten aantal glasalen (Anguilla anguilla), het jongste palingstadium dat onze kust bereikt om het zoete water te koloniseren. Bij aangepast spuibeheer zetten we één van de vier stuwen op de Veurnesluis op een kier wanneer het water aan de zeezijde van de stuw hoger staat dan aan de polderzijde. We voerden wekelijks twee metingen uit met één meting per dag: een T1-scenario met de stuw op een kier op het moment dat het waterpeil aan de zeezijde van de stuw hoger stond dan aan de polderzijde; en een T0-scenario onder het
huidige beheer met gesloten stuw. Aanvankelijk was de kier 10 cm hoog, maar door de hoge druk op het net en een sterke stijging van de conductiviteit beslisten we na drie metingen om het onderzoek verder te zetten met een opening van 5 cm. We merkten dat vissen, en glasaal in het bijzonder, in significant grotere aantallen het kanaal Nieuwpoort-Duinkerke konden opzwemmen. Het aantal gevangen glasalen (in catch per unit effort) was 14 keer hoger onder het T1-scenario dan het T0-scenario. De ecologische meerwaarde voor glasaalmigratie was duidelijk. Hoewel de beperkte spui-opening een kostenefficiënte en effectieve beheersoptie blijkt te zijn, kan de instroming van zeewater verzilting in de hand werken. Dit kan nadelig zijn voor economische bedrijvigheid zoals landbouw. Tijdens de studieperiode werden voor slechts drie metingen (wanneer de stuw 5 cm geopend was) kortstondige stijgingen in conductiviteit waargenomen die vrijwel meteen normaliseerden na het sluiten van de stuw. Voor de periode van 10 april tot en met 10 mei fluctueerde de conductiviteit met verschillen van meer dan 8 mS/cm. Dit gebeurde ongeacht het toepassen van het aangepast spuibeheer en heeft mogelijk een andere oorzaak. Om dieper inzicht te verkrijgen in het effect van aangepast spuibeheer op de conductiviteit van het kanaal Nieuwpoort-Duinkerke zijn meer metingen over een langere periode nodig. Bij het uitvoeren van het aangepast spuibeheer moet uiteraard gewaakt worden over een mogelijke stijging in conductiviteit. Als de conductiveit een drempelwaarde bereikt, kan er beslist worden om het aangepast spuibeheer tijdelijk stop te zetten. Het is daarom belangrijk dat die drempelwaarde wordt vastgelegd in samenspraak met de verschillende stakeholders.