Overzicht van het onderzoekslandschap en de wetenschappelijke informatie inzake (marien) zwerfvuil en microplastics in België 2021

De 2021-editie van deze beleidsinformerende reeks brengt ook enkele (positieve) nieuwe bevindingen naar voor:

• In 2020 startte een eerste poging tot een kwantificatie van de plastic flux naar zee in Vlaanderen. 
• Ondertussen zijn in Vlaanderen de eerste stappen gezet richting routinematige monitoring van microplastics, maar de detectie en kwantificatie van de kleinste fractie microplastics – en al zeker deze van nanoplastics – vormen nog steeds een uitdaging voor de onderzoekers.
• Er bestaan nog geen voedingsnormen voor micro- en nanoplastics. Om de risico’s voor de volksgezondheid in te schatten zijn er meer wetenschappelijke gegevens en noodzakelijk.
• De problematiek van zwerfvuil en microplastics in het milieu in België staat de afgelopen jaren wel hoog op de agenda van de bevoegde overheidsinstanties.
• Belgische wetenschappers zijn al in 2002 gestart met onderzoek naar de aanwezigheid en mogelijke effecten van zwerfvuil in de Noordzee en op het strand. Momenteel zijn de Belgische onderzoekers betrokken bij een 80-tal wetenschappelijke artikels over het thema (marien) zwerfvuil of microplastics.
• Gezien het maatschappelijk belang van deze problematiek, engageren niet enkel de Vlaamse onderzoekers zich, maar groeit ook bij spelers uit de Blauwe Economie het bewustzijn en wordt er vanuit deze hoek ook ingezet op onderzoek naar innovatieve oplossingen voor marien zwerfvuil en microplastics (o.a. via de werking van de Blauwe Cluster).

De beleidsinformerende nota komt er elk jaar binnen de context van de nationale werkgroep marien zwerfvuil, gecoördineerd door de Dienst Marien Milieu (FOD Leefmilieu) en het Vlaams Uitvoeringsplan Kunststoffen 2020-2025 (OVAM).