Plan van aanpak geïntegreerd Plattelandspact: Naar een toekomstgericht beleid voor het Vlaams platteland met aandacht voor bereikbaarheid, leefbaarheid en samenwerking

Eén op drie Vlamingen woont op het platteland, waar specifieke uitdagingen spelen rond onder meer bereikbaarheid, toegang tot diensten, vergrijzing, woningaanbod en economische leefbaarheid. Dit plan beoogt een beleidsbrede en interbestuurlijke aanpak waarbij de Vlaamse overheid, provincies, lokale besturen, middenveldorganisaties én plattelandsgemeenschappen actief betrokken worden.

Het Plattelandspact vertrekt vanuit de visie dat de eigenheid van het platteland niet alleen uitdagingen, maar oo…

Eén op drie Vlamingen woont op het platteland, waar specifieke uitdagingen spelen rond onder meer bereikbaarheid, toegang tot diensten, vergrijzing, woningaanbod en economische leefbaarheid. Dit plan beoogt een beleidsbrede en interbestuurlijke aanpak waarbij de Vlaamse overheid, provincies, lokale besturen, middenveldorganisaties én plattelandsgemeenschappen actief betrokken worden.

Het Plattelandspact vertrekt vanuit de visie dat de eigenheid van het platteland niet alleen uitdagingen, maar ook unieke kansen biedt op het vlak van gemeenschapsvorming, duurzame landbouw, korte keten economie, recreatie en sociale innovatie. Thema’s zoals armoedebestrijding, ruimtelijke ordening, mobiliteit en klimaatbestendigheid worden in samenhang bekeken.

Er wordt ingezet op vijf inhoudelijke pijlers:

1. een kwalitatieve, multifunctionele open ruimte,
2. een levendige en gezonde woonomgeving,
3.  een warme gemeenschap,
4.  economische bedrijvigheid en
5. participatief bestuur.

Het pact is een participatief proces met toekomstateliers, doorbraakateliers en bevragingen, dat moet leiden tot een gedragen visie, strategie en engagement tussen 2025 en 2026. De ondertekening door de Vlaamse regering en stakeholders is voorzien in het voorjaar van 2026.

Het pact sluit aan bij Europese ontwikkelingen, met name de EU-visie voor plattelandsgebieden 2040, en moet afgestemd worden op Vlaamse beleidsplannen zoals het Klimaatadaptatieplan, de Blue Deal, het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen en het Armoedeplan. Door de verhoging van de dotaties in het Open Ruimtefonds krijgen lokale besturen bovendien meer slagkracht om maatwerk te leveren.

De uitvoering van het pact beoogt niet alleen meer bestuurskracht, maar ook meer veerkrachtige dorpen, sociale cohesie en een economie die aansluit bij de realiteit van het platteland anno 2025.