Minder grondstoffen verliezen door ze optimaler te gebruiken en het afval dat toch ontstaat nog meer te recupereren. Dat is de eerste belangrijke stap richting een circulair Vlaanderen. En circulariteit, dat is niet enkel ecologisch een interessante keuze. Ook economisch gezien valt er veel te winnen! Door grondstoffen beter en opnieuw te gebruiken, moeten we minder ‘virgin’ materialen gebruiken en ontginnen. Op die manier zijn we ook minder afhankelijk van het buitenland. Vlaanderen en Europa hebben namelijk zelf beperkt primaire grondstoffen, maar zijn daarvoor sterk afhankelijk van het buitenland.
Bovendien is Vlaanderen ook een voorloper op vlak van zowel hergebruik als recyclage. We hebben hierover heel wat kennis en expertise. Inzetten op circulariteit is dus ook inzetten op het verder ontwikkelen en versnellen van de Vlaamse koppositie. Dat is dubbel gewonnen!
Ook ethisch gezien zijn er goede argumenten voor recycleren in de eigen regio, want het verzekert ons meer van een correcte lokale behandeling, ook op sociaal vlak. Door lokaal te hergebruiken of te recycleren kunnen we bijdragen aan een verantwoord afvalbeheer.
De circulaire strategie van Vlaanderen bestaat uit drie belangrijke pijlers:
• Preventie van afval en slim omgaan met schaarse grondstoffen;
• Hergebruik van producten, grondstoffen en materialen;
• Recyclage van de grondstoffen. Daarbij mikken we op een zo hoogwaardig mogelijke recyclage, waarbij de kwaliteit van de materialen behouden wordt. Dat maakt de recyclage ook economisch interessanter.
De recyclage-ambities van de Vlaamse regering voor huishoudelijk afval en gelijkaardig bedrijfsafval zijn in verhouding tot soortgelijke landen erg ambitieus. Op basis van nieuwe Europese rekenregels haalde Vlaanderen voor stedelijk afval een recyclagegraad van 56% en komt zo in de buurt van de Europese doelstelling van 60% recyclage voor 2030. Toch zijn er nog inspanningen nodig. Het wordt cruciaal dat burgers, beleid en bedrijven de handen in elkaar slaan om de ambities te bereiken.
Recyclage verdient meer dan het label ‘tweede kans’: het is een nieuwe kans, een nieuw begin. Voor ondernemingen, beleid en consumenten is hoogwaardige recyclage een mogelijk winstmodel op vele vlakken. Bovendien blijkt uit nieuwe cijfers van sectororganisatie Denuo dat de sector alleen al in Vlaanderen goed is voor bijna 37.000 banen.
We zijn er dan ook toe verplicht om slim en bewust om te gaan met onze grondstoffen. We worden allemaal alleen maar slimmer op dat vlak en moeten die kennis durven te bundelen en zo ten volle benutten. In mei 2024 werd er in het Vlaams parlement nog een resolutie goedgekeurd die het belang van hergebruik, recyclage en innovatie benadrukt voor een transitie naar een circulaire economie en duurzame economische groei die de limieten van de planeet respecteert. Consumenten doen dat door meer bewustwording, bedrijven door te durven investeren en beleidsmakers door een investeringsklimaat te garanderen waarin economie en ecologie elkaar versterken. Deze whitepaper is daarin een eerste stap.
