Background document to commission staff working document sec(2008)2868 final 'Regions 2020, an assessment of future challenges for EU regions'.
Er zijn steeds meer aanwijzingen dat de uitstoot van broeikasgassen door menselijke activiteit klimaatverandering veroorzaakt. In de afgelopen 100 jaar is de gemiddelde oppervlaktetemperatuur wereldwijd met 0,74°C gestegen en is de zeespiegel in de 20e eeuw met 17 cm gestegen. De huidige trends zullen zich naar verwachting de komende decennia voortzetten en versnellen. Ook Europa zal in toenemende mate worden geconfronteerd met de gevolgen van de klimaatverandering. De klimaatverandering zal zich geleidelijk voltrekken in de vorm van een stijging van de gemiddelde temperatuur, waarbij de belangrijkste gevolgen van de geleidelijke veranderingen op lange termijn voelbaar zullen zijn. De gevolgen van frequentere extreme weersomstandigheden zullen echter op korte en middellange termijn voelbaar zijn.
Klimaatverandering is een van de belangrijkste drijvende krachten achter economische, sociale en ecologische veranderingen op lange termijn. Het effect ervan is wereldwijd, met zeer uiteenlopende regionale uitingen. Zij beïnvloedt het regionale groeipotentieel, de regionale duurzaamheid en de levenskwaliteit via veranderende natuurlijke omstandigheden. Het effect van klimaatverandering is asymmetrisch tussen de Europese regio's, en hangt af van de omvang en de snelheid van de klimaatverandering, de blootstelling en de gevoeligheid van ecologische en sociaal-economische systemen, en het vermogen van samenlevingen om zich aan deze veranderingen aan te passen.
Sectorale uitdagingen zullen zich vooral voordoen in de landbouw, de visserij, de bosbouw, de energiesector en het toerisme, en er zullen aanzienlijke investeringen nodig zijn om droogte, hittegolven, bosbranden, kusterosie en overstromingen het hoofd te bieden. Met name het stadsleven zal zich moeten aanpassen aan extremere weersomstandigheden, waardoor de bestaande infrastructuur op gebieden als watervoorziening, riolering, gezondheidszorg, energie en openbaar vervoer onder druk zal komen te staan. De regio's zullen de uitstoot van broeikasgassen moeten beperken en zich moeten aanpassen aan de onvermijdelijke gevolgen van de klimaatverandering.
Regionale mitigatie- en aanpassingsmaatregelen zullen moeten stroken met langetermijnvoorwaarden die veel verder reiken dan de tijdshorizon van een programmeringsperiode, en veel verder gaan dan particuliere rentabiliteit. De keuzes van vandaag, met name wat investeringen in infrastructuur betreft, zijn van grote invloed op het vermogen van regio's om te reageren op de gevolgen van de klimaatverandering en op het effect van het klimaatveranderingsbeleid, dat zich zal laten voelen via stijgende koolstofprijzen.
In dit document worden de belangrijkste bevindingen met betrekking tot de veranderingen in de klimaatomstandigheden in Europa samengevat, worden enkele gevolgen van de klimaatverandering voor de sociaal-economische omstandigheden geschetst en wordt de regionale spreiding van deze gevolgen in kaart gebracht. Er worden voorlopige conclusies getrokken met betrekking tot de gevolgen van de klimaatverandering voor het regionale groeipotentieel, de duurzaamheid en de levenskwaliteit.