UNU-CRIS Policy Brief, 2021, 7: De Vlaamse SDG Monitor 2021: Lokale stappen richting een duurzamere wereld

De Sustainable Development Goals (SDG’s) vormen een internationaal gedeeld doelstellingenkader richting een duurzamere wereld. Om deze ambities te realiseren, hebben we de gemeenten hard nodig. Het Sustainable Development Network (SDSN) schat dat 65% van het succes van de SDG’s afhangt van de onmiddellijke en actieve betrokkenheid van lokale besturen.
Om gemeenten te helpen bij het opvolgen en realiseren van hun duurzaamheidsdoelstellingen, lanceerde IDEA in 2020 een SDG-monitor. We vertaalden bi…

De Sustainable Development Goals (SDG’s) vormen een internationaal gedeeld doelstellingenkader richting een duurzamere wereld. Om deze ambities te realiseren, hebben we de gemeenten hard nodig. Het Sustainable Development Network (SDSN) schat dat 65% van het succes van de SDG’s afhangt van de onmiddellijke en actieve betrokkenheid van lokale besturen.
Om gemeenten te helpen bij het opvolgen en realiseren van hun duurzaamheidsdoelstellingen, lanceerde IDEA in 2020 een SDG-monitor. We vertaalden bijna 100 indicatoren naar een score die gemeenten inzicht geeft in hun positie op vlak van armoede, werkgelegenheid, klimaat, etc. Op 7 oktober 2021 kreeg deze monitor een update. De belangrijkste vernieuwing is de mogelijkheid om de evolutie van een gemeente doorheen de tijd te volgen voor elk van de 17 duurzame ontwikkelingsdoelstellingen.
Samen met UNU-CRIS analyseerde IDEA de lessen uit de verbeterde monitor. We zien een hoopvol beeld. Zo verbeteren drie op de vier gemeenten hun SDG-score. Torhout is de sterkste stijger. Vooral de doelstellingen over industrie, innovatie en infrastructuur (SDG 9), verantwoorde consumptie en productie (SDG 12) en klimaatactie (SDG 13) gingen er sterk op vooruit. Er is één uitzondering op de regel, namelijk SDG 16. Wat betreft vrede, veiligheid en sterke publieke diensten gaan de Vlaamse gemeenten er gemiddeld 8,5 punten op achteruit.
Er zijn wel aanzienlijke verschillen tussen regio’s. Vooral de Kempen en Oost-Brabant scoren hoog. We zien ook een duidelijke trend bij steden en verstedelijkte gemeenten, die kampen met een aantal collectieve uitdagingen zoals kansarmoede, kwaliteit van het onderwijs en bestuurskwaliteit (SDG16). Toch zien we een positieve evolutie. Steden zijn de sterkste stijgers in de monitor. Ook op vlak van klimaatactie en schoon water scoren ze sterk.
De belangrijkste verklaring voor de verschillen tussen gemeenten en regio’s is financiële welvaart. Een statistische analyse leert ons dat 25% van de verschillen tussen gemeenten en regio’s kan verklaard worden door het gemiddeld inkomen. Er is één interessante uitzondering op deze regel, namelijk klimaat. Hier geldt de regel: hoe rijker de gemeente, hoe slechter ze scoort op de klimaatdoelstellingen.