Weerbare grensregio's versterken: overwegingen in bestuur en partnerschappen

Grensregio's hebben een aanzienlijk economisch potentieel, maar presteren doorgaans minder goed dan niet-grensregio's. In 2021 bedroeg het BBP per hoofd van de bevolking in de grensregio's van de EU slechts 86% van het EU-gemiddelde. Dit komt door structurele belemmeringen zoals wetgevende, regelgevende en administratieve obstakels, en taal- en cultuurverschillen. Bedrijven in grensregio's ervaren bijvoorbeeld tot 50% hogere kosten dan binnenlandse bedrijven.

Deze obstakels beïnvloeden niet alle…

Grensregio's hebben een aanzienlijk economisch potentieel, maar presteren doorgaans minder goed dan niet-grensregio's. In 2021 bedroeg het BBP per hoofd van de bevolking in de grensregio's van de EU slechts 86% van het EU-gemiddelde. Dit komt door structurele belemmeringen zoals wetgevende, regelgevende en administratieve obstakels, en taal- en cultuurverschillen. Bedrijven in grensregio's ervaren bijvoorbeeld tot 50% hogere kosten dan binnenlandse bedrijven.

Deze obstakels beïnvloeden niet alleen de economische prestaties, maar ook de capaciteit om grensoverschrijdende problemen zoals rampen effectief aan te pakken. Tijdens de COVID-19-pandemie leidde een gebrek aan coördinatie bij grenssluitingen en reisbeperkingen tot een tweemaal zo grote daling van het BBP in grensregio's als in de rest van de EU.

Volgens schattingen uit 2017 leiden juridische en administratieve barrières in EU-grensregio's tot een verlies van 3% van het Europese BBP en zes miljoen minder banen. Het aanpakken van 20% van deze obstakels zou al een BBP-toename van 2% en meer dan één miljoen extra banen opleveren. Dit benadrukt de noodzaak van sterkere governance-mechanismen om socio-economische groei te bevorderen en de levenskwaliteit in grensregio's te verbeteren.

Dit rapport onderzoekt hoe multi-level governance kan bijdragen aan veerkrachtige grensregio's. Het analyseert waarom grensregio's achterblijven en hoe bestaande governance-mechanismen hun prestaties kunnen verbeteren. Op basis van vijf pilotregio's worden governance-arrangementen beoordeeld via het OECD Cross-border Governance Framework, met aanbevelingen voor beleidsmakers op lokaal, nationaal en internationaal niveau om de weerbaarheid en ontwikkeling van grensregio's te versterken.