SERV Advies, 2023, 27 november: conceptnota turboplan beter inburgeren en sneller aan het werk

Met de conceptnota turboplan wil de Vlaamse Regering tien acties lanceren om het recent ingevoerde inburgeringsbeleid voor nieuwkomers verder te versterken en uit te breiden. Volgens de Commissie Diversiteit heeft Vlaanderen vandaag al een sterk uitgewerkt inburgeringsbeleid voor nieuwkomers maar loopt het in de jaren na dat traject minder goed. Vooral bij de duurzame arbeidsmarktintegratie van personen geboren buiten de EU knelt het schoentje. De commissie met vertegenwoordigers van de Vlaamse…

Met de conceptnota turboplan wil de Vlaamse Regering tien acties lanceren om het recent ingevoerde inburgeringsbeleid voor nieuwkomers verder te versterken en uit te breiden. Volgens de Commissie Diversiteit heeft Vlaanderen vandaag al een sterk uitgewerkt inburgeringsbeleid voor nieuwkomers maar loopt het in de jaren na dat traject minder goed. Vooral bij de duurzame arbeidsmarktintegratie van personen geboren buiten de EU knelt het schoentje. De commissie met vertegenwoordigers van de Vlaamse sociale partners, LEVL en Handicap en Arbeid, onderschrijft dan ook de doelstelling van het plan om 14.447 mensen met een niet EU-nationaliteit extra aan een job te helpen. Belangrijk daarbij is om niet alleen te focussen op snelle trajecten naar werk, maar ook op de duurzaamheid van het werk.

Algemeen genomen vindt de commissie dat de conceptnota veel nadruk legt op de verantwoordelijkheid van nieuwkomers. Ook de overheid, de werkvloeren … hebben een belangrijke verantwoordelijkheid om van een inburgeringstraject een succes te maken. Verder is het positief dat het plan de inspanningen voor bv. diplomaerkenning en EVC wil versterken. Het blijft ook noodzakelijk om recente belangrijke wijzigingen in het inburgeringsbeleid nauw op te volgen en te evalueren.

Naast deze algemene bemerkingen heeft de commissie ook specifieke bedenkingen en aanbevelingen bij de verschillende acties in de conceptnota. Zo vraagt de commissie om eerst voldoende capaciteit en middelen te voorzien alvorens een verplicht leertraject in te voeren voor kortgeschoolden. Alleen zo is het mogelijk om deze doelstelling effectief en kwaliteitsvol te realiseren. Het verplichtend karakter van de voorgestelde trajecten slaat voor de commissie op het meewerken eraan. Tot slot kunnen de leertrajecten best enkel opstarten voor wie relevant werk binnen een bepaald tijdskader niet realistisch is. Deze leertrajecten moeten ook steeds afgestemd worden op de individuele doelen en situatie van de inburgeraar.

Verder is het goed dat het ambitieniveau op het vlak van taal hoog ligt. Tegelijkertijd benadrukt de commissie dat taalverwerving maatwerk blijft qua niveau en termijn. Dat geldt ook voor midden- en hooggeschoolden voor wie de conceptnota een hoger taalniveau wil opleggen. De Commissie Diversiteit stelt voor om dit initiatief eerst te verkennen via een proefproject en pas daarna een verplichting in te voeren. Verder vraagt de commissie om het versterken van het taalniveau te laten samengaan met het kritisch bekijken van taalvereisten in vacatures en opleidingen. Positief is dat het taalaanbod voor deze nieuwkomers zal worden versterkt via meer intensieve taalbaden, meer informeel leren en meer oefenkansen Nederlands.

Tot slot vraagt de commissie aan de Vlaamse Regering meer duidelijkheid over welke acties eerst als pilootproject zullen opstarten en door wie en met welke middelen dat zal gebeuren.