Armoedebarometer Vlaanderen, 2020, 13: Armoede verbreedt en verdiept

De OCMW-wet en het decreet lokaal sociaal beleid vormen de basis voor een lokaal armoede- en
sociaal beleid. Gemeenten staan in de frontlinie en hebben instrumenten om een armoede mee te
bestrijden. Zij staan het dichtst bij de mensen en kunnen een gericht armoedebeleid voeren.
Daarom presenteerde Decenniumdoelen in 2018 net voor de gemeenteraadsverkiezingen een beperkte
Lokale ArmoedeBarometer (LAB) voor 30 gemeenten. Het was een signaal naar de nieuwe gemeentebesturen. Met dit signaal konden de be…

De OCMW-wet en het decreet lokaal sociaal beleid vormen de basis voor een lokaal armoede- en
sociaal beleid. Gemeenten staan in de frontlinie en hebben instrumenten om een armoede mee te
bestrijden. Zij staan het dichtst bij de mensen en kunnen een gericht armoedebeleid voeren.
Daarom presenteerde Decenniumdoelen in 2018 net voor de gemeenteraadsverkiezingen een beperkte
Lokale ArmoedeBarometer (LAB) voor 30 gemeenten. Het was een signaal naar de nieuwe gemeentebesturen. Met dit signaal konden de bestuursakkoorden zich meer dan ooit richten op een effectief armoedebestrijdingsbeleid. Sindsdien zijn er regionale en federale verkiezingen geweest en is de
coronacrisis alles op scherp komen te zetten.
De nieuwe Vlaamse regering legt vandaag meer dan ooit de verantwoordelijkheid voor armoedebestrijding in de gemeentelijke korf. Het Vlaams regeerakkoord nam zelf geen doelen of extra
beleid op, maar verwees voortdurend naar de gemeenten.
Binnen het regeerakkoord zijn er echter weinig extra middelen voor die gemeenten. Integendeel,
door de besparingen bij welzijn en vooral bij welzijnsactoren zoals de CAW’s, worden de welzijnsopdrachten doorgespeeld naar de lokale besturen. Decentraliseren zonder extra middelen dreigt
een verhaal van minder beleid te worden.
Sinds maart 2020 is de rol van de lokale besturen en het lokaal aanwezige middenveld nog nooit zo
belangrijk geweest. Het zijn zij die de voortdurende schokgolven van corona hebben opgevangen.
Zonder hun daadkracht zou de sociale impact nog erger geweest zijn. Dezelfde daadkracht zien we
ook tijdens de tweede golf: gemeenten willen bv. vooraan lopen bij het opstarten van contact-tracing.
Een update van de LAB leek ons dan ook meer dan zinvol. Lokale besturen en het lokale
middenveld springen in de bres: zij vangen de golven op, zij detecteren de problemen, zij moeten
oplossingen op maat ontwikkelen en uitvoeren. De coronacrisis heeft hun verantwoordelijkheid
op die manier nog verzwaard: alle sociale gevolgen van de crisis worden nu ook hun
verantwoordelijkheid.
Deze LAB is echter meer dan een Lokale ArmoedeBarometer: ze geeft immers ook een beeld van alle
300 Vlaamse gemeenten. Dit totale plaatje vormt tegelijkertijd de Vlaamse ArmoedeBarometer. De LAB
en de ArmoedeBarometer zijn twee gezichten van eenzelfde medaille: de een zoomt in, de ander uit.