Op vrijdag 24 september 2021 besliste de Ministerraad van de federale regering tot een ambitieus Actieplan ter Promotie van de fiets: BE CYCLIST. Het is de eerste keer dat een federale regering officieel van fietspromotie een gemeenschappelijke en gecoördineerde doelstelling maakt. De acties kaderen in de doelstelling in het regeerakkoord voor de modal shift en om meer mensen te overtuigen om te kiezen voor actieve en milieuvriendelijke vervoerswijzen.
Een première: het allereerste federale fietsactieplan
Nu België het Wereldkampioenschap Wielrennen onthaalt, aan het einde van de Week van de Mobiliteit, komt de regering voor het eerst met een federaal Actieplan ter Promotie van de Fiets.
Georges Gilkinet, Vicepremier en federaal Minister van Mobiliteit die het initiatief nam voor dit plan, is zeer tevreden: “Als meer mensen fietsen, is dat goed voor onze economie, want de kosten van files zijn torenhoog en het gaat om een belangrijke economische sector. Fietsen is ook goed voor onze fysieke gezondheid en ons mentaal welzijn: fietsen maakt gelukkig en is een echte vrijheid. En uiteraard heeft fietsen ook een positieve impact op ons klimaat als alternatief voor vervoermiddelen op fossiel brandstoffen. Ik ben dan ook zeer tevreden met het ambitieuze plan Be Cyclist, waarbij al mijn collega-ministers en staatssecretarissen acties ondernemen!”
52 maatregelen, 21 ministers en staatssecretarissen, een ploeg van 11 miljoen Belgen
Het plan omvat een brede waaier van in totaal 52 kleine en grote meetbare maatregelen volgens 3 grote assen:
1) Makkelijker op de fiets, om de praktische toegang tot fietsen te vergemakkelijken en meer mensen op de fiets te helpen
2) Veiliger en comfortabeler op de fiets: meer veiligheid en comfort door betere infrastructuur
3) Iedereen op de fiets: de keuze van de fiets vanzelfsprekend.
De bedoeling is om zo veel mogelijk Belgen te helpen om op de fiets te springen. In het regeerakkoord engageert de regering zich tot een ambitieuze “modal shift” en tot een daling van de broeikasgassen met 55% tegen 2030. Meer fietsers is ook een manier om de files te verminderen. Die kosten ons nu jaarlijks 2,3 miljard, zo rekende het Federaal Planbureau recent nog voor.
Enkele opvallende maatregelen
Elke minister en staatssecretaris zal zijn/haar eigen maatregelen verder opvolgen, vaak ook in samenwerking met andere collega’s.
1. Meer met de fiets naar het werk
De federale regering wil de fiets ook inzetten voor woon-werk verkeer:
– Op dit moment hebben 571.000 werknemers recht op een fietsvergoeding om met de fiets naar het werk te gaan. Hoewel België binnen Europa al een aantrekkelijke regeling heeft, wil de regering nu onderzoeken wat de mogelijkheden zijn om een dergelijke fietsvergoeding uit te breiden naar alle organisaties. Dat kan een mooie “incentive” zijn om meer mensen te laten fietsen (Ministers van Mobiliteit, van Financiën, van Sociale Zaken en van Werk).
– De regering wil ook extra ondersteuning geven aan bedrijfsinitiatieven die het woon-werkverkeer duurzamer maken (Staatssecretaris belast met Wetenschapsbeleid, Minister van Mobiliteit) en fiets een sterrol geven in de modernisering van de federale ambtenarij (Minister van
Ambtenarenzaken).
– Daarnaast investeert de federale regering om betere nieuwe fietssnelwegen aan te leggen, met fietsroutes langs de spoorlijnen in het hele land of in Brussel (Minister van Mobiliteit, Minister belast met Beliris)
– Ook bij NMBS is er nu een ambitieuze fiets-treinstrategie, zodat meer mensen de fiets kunnen gebruiken voor hun “first mile” of “last mile”, het voor- of natraject bij de trein. Daarvoor zijn er de komende jaren bijvoorbeeld meer samenwerkingen met deelfietssystemen als Blue-bike (Minister van Mobiliteit).
2. Een vuist tegen fietsdiefstal
Als je fiets gestolen wordt, is dat een stevige tegenvaller en het kan je een flinke duit kosten. Daarom maakt de federale regering nu een vuist tegen fietsdiefstal.
– Een centraal register tegen fietsdiefstal als hulpmiddel in de strijd tegen diefstal wordt bestudeerd. Zo wordt ook de doorverkoop van gestolen fietsen een halt toegeroepen (Ministers van Mobiliteit, van Justitie en van Binnenlandse Zaken.
– Fietsdiefstal aanpakken wordt prioritair in de Kadernota Integrale Veiligheid van de federale politie. De leidraad fietsdiefstal wordt prioriteit (Minister van Justitie). Daarnaast zijn er een hele reeks verrassende maatregelen zoals de oprichting van een fietsbrigade van de luchtvaartpolitie Zaventem (Minister van Binnenlandse Zaken), sociale projecten rond opvangcentra van Fedasil (Staatsecretaris van Asil) of informatie rond consumentenrechten bij fietsaankoop (Staatssecretaris voor Consumentenbescherming).