Interne en externe mobiliteit van arbeidskrachten geeft onze arbeidsmarkt de nodige zuurstof en zorgt voor een sterke economische integratie tussen de buurlanden. De laatste jaren zien veel Belgische bedrijven zich genoodzaakt om buitenlands talent aan te trekken om een antwoord te bieden op de krapte op onze arbeidsmarkt. Positief is dat overheden zich op verschillende niveaus inzetten om de externe arbeidsmarktmobiliteit te bevorderen. In de praktijk stellen we vast dat het inschakelen van buitenlandse werknemers in België niet altijd volgens de regels verloopt. Bovendien zijn zowel de werkgevers als de werknemers vaak te weinig op de hoogte over hoe de wetgeving correct moet worden toegepast. Malafide buitenlandse bedrijven maken hier misbruik van en de Belgische Staat loopt hierdoor heel wat RSZ- en andere inkomsten mis. Daarnaast dreigen werknemers het slachtoffer te worden van sociale dumping en genieten zij niet van dezelfde bescherming als werknemers die tewerkgesteld zijn met een Belgische arbeidsovereenkomst.
In de regeerverklaring van de federale regering (De Croo) staat de aanpak van sociale fraude hoog op de agenda. De huidige minister van Sociale Zaken, Frank Vandenbroucke, poneerde in zijn beleidsverklaring dat de aanpak van sociale fraude en sociale dumping prioritair is, met bijzondere aandacht voor misbruiken gelieerd aan detachering. Het actieplan van de sociale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (SIOD) ‘strijd tegen de sociale fraude en sociale dumping 2021’, vermeldt eveneens de aanpak tegen misbruiken inzake uitzendarbeid. Het doel is dan vooral het opsporen en sanctioneren van nieterkende uitzendkantoren die ‘goedkope’ arbeidskrachten ter beschikking stellen van Belgische bedrijven. Daarbij stellen de inspectiediensten ook een nieuwe trend vast: de toename van het aantal werknemers van buiten de EU die via malafide constructies toch in België gedetacheerd kunnen worden. Ook deze laatste problematiek komt in deze paper aan bod.
Een betere opvolging en afdwinging van de regelgeving inzake tewerkstelling van buitenlandse werknemers is essentieel en kan voor de staatskas heel wat extra inkomsten genereren. Vandaag verdwijnen buitenlandse uitzendkantoren die werken zonder erkenning volledig van de radar van de inspectiediensten.
Deze niet-erkende uitzendkantoren zorgen voor oneerlijke concurrentie voor erkende Belgische en buitenlandse uitzendkantoren. Het handhavings- en controlebeleid is momenteel ontoereikend om correct en efficiënt op te treden. Het beleid van de federale en regionale overheden is te weinig op elkaar afgestemd, wat een doelmatige aanpak van het probleem in de weg staat. Bovendien is er te weinig informatie en datamateriaal aanwezig om de omvang van dit sociale fraude probleem te bepalen. Een gericht en doeltreffend optreden om dergelijke fraude aan te pakken is dan ook onmogelijk. Meer middelen moeten vrijgemaakt worden om informatie-uitwisseling met verschillende actoren in binnenen buitenland te bewerkstellingen.
Federgon wil met deze paper de vinger op de wonde leggen door aan te geven waar de problemen zich situeren en welke oplossingen er nodig zijn. Als expert in het correct ‘uitlenen van personeel’ is Federgon uitstekend geplaatst om oplossingen aan te reiken. We mogen buitenlandse malafide spelers niet langer vrij spel geven. Inspectiediensten moeten dringend meer middelen vrijmaken om vormen van sociale dumping in een internationale context aan te pakken.