Stikstof: In alle redelijkheid: Vermindering van stikstofdepositie in Vlaanderen

Twee externe wetenschappers hebben zich een jaar gebogen over de stikstofcrisis in Vlaanderen en over 
de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) van de Vlaamse Overheid. De wetenschappers erkennen de 
noodzaak van verdere regulering van stikstofemissie en -depositie in Vlaanderen om te voldoen aan de EU-
eisen voor speciale beschermingszones (SBZ-H-gebieden). Ze accepteren dat het herstel van SBZ-H in 2050 voltooid moet zijn en dat de stikstofdepositie tegen 2045 volledig onder controle moet zijn, z…

Twee externe wetenschappers hebben zich een jaar gebogen over de stikstofcrisis in Vlaanderen en over 
de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) van de Vlaamse Overheid. De wetenschappers erkennen de 
noodzaak van verdere regulering van stikstofemissie en -depositie in Vlaanderen om te voldoen aan de EU-
eisen voor speciale beschermingszones (SBZ-H-gebieden). Ze accepteren dat het herstel van SBZ-H in 2050 voltooid moet zijn en dat de stikstofdepositie tegen 2045 volledig onder controle moet zijn, zoals 
voorgesteld in het PAS-rapport. In grote lijnen staan ze achter de PAS principes, d.w.z. achter het gebruik
van de wetenschappelijk onderbouwde kritische depositiewaarden en achter het idee om een vergunningsbeleid voor landbouw te baseren op de impactscores. De impactscores worden berekend uit
de verhouding van gemodelleerde deposities ten opzicht van de kritische depositiewaarden.

Echter, de externe wetenschappers vinden PAS té streng. Zo vinden ze dat PAS-principes (het depositiebeleid) niet moet worden toegepast op de industrie omdat de emissies van NOx dalen en omdat
best beschikbare technieken hierbij gebruikt kunnen worden als beleidsmaatregel. Voor de landbouw
stellen ze voor om de geaccepteerde overschrijding iets te versoepelen, de afleiding ervan is op extreme
situaties gebaseerd en het leidt tot moeilijk verdedigbare (lage) deposities. Die versoepeling zou kleinere
bedrijven waarschijnlijk vrijstellen, ervaring opleveren voor technologieontwikkeling en regelgevende
aanpassingen, en tegelijkertijd zorgen voor een iets langzamere implementatie en vermindering van de
stikstofdepositie. De wetenschappers vinden dat de modelvoorspellingen van stikstofdepositie meer
verfijnen en gevalideerd moeten worden -zeker deze op korte afstand van de bron- en er moet meer
worden ingezet op technologie voor emissiereductie, zowel wat betreft stallenbouw, luchtwassing als
veevoeding. Het systeem voor goedkeuring van bestaande en nieuwe technologieën moet beter worden
georganiseerd en er moet meer informatie gedeeld worden met regio's buiten Vlaanderen die soortgelijke problemen hebben.