Zorgverwachtingen en zorgpatronen in Vlaanderen naar herkomst

Een module over informele zorg, opgenomen in de editie 2011 van de survey 'Sociaal-Culturele Verschuivingen', een jaarlijks onderzoek van de Studiedienst van de Vlaamse Regering, laat toe 2 aspecten van de familiale solidariteit in beeld te brengen. Het betreft de zorgverwachtingen - en in het bijzonder de filiale verantwoordelijkheid of de zorgplicht van kinderen versus hun ouders/grootouders - en de zorgpatronen. Daarbij wordt vooral aandacht besteed aan herkomst. Zijn er verschillen in zorgve…

Een module over informele zorg, opgenomen in de editie 2011 van de survey 'Sociaal-Culturele Verschuivingen', een jaarlijks onderzoek van de Studiedienst van de Vlaamse Regering, laat toe 2 aspecten van de familiale solidariteit in beeld te brengen. Het betreft de zorgverwachtingen - en in het bijzonder de filiale verantwoordelijkheid of de zorgplicht van kinderen versus hun ouders/grootouders - en de zorgpatronen. Daarbij wordt vooral aandacht besteed aan herkomst. Zijn er verschillen in zorgverwachtingen en zorgpatronen tussen Belgen, personen uit de EU15 en personen uit de nieuwere EU-landen (EU12) of van buiten de EU?

 

Inzake filiale verantwoordelijkheid houden personen van vreemde herkomst uit de EU12 of van buiten de EU er meer traditionele opvattingen op na dan de Belgen; personen uit de EU15 sluiten in hun opvattingen aan bij de Belgen. Zo verwerpen degenen uit de EU12 of van buiten de EU, meer dan Belgen en mensen uit de EU15, de stelling dat het beter is voor oudere mensen om in een rust- en verzorgingstehuis te worden opgenomen dan voor zorg afhankelijk te zijn van de kinderen. Een synthese-index gebaseerd op 5 stellingen bevestigt de verschillen naar herkomst. Daarnaast hebben nog 3 andere factoren een impact. Jongeren, religieus gezinden, en mensen zonder kinderen hebben meer traditionele opvattingen over filiale verantwoordelijkheid.

 

Zorgverwachtingen in bijzondere situaties variëren nauwelijks naar herkomst. Gewenste maatregelen ter ondersteuning van de informele zorg verschillen wel naar herkomst. Personen uit de EU12 of van buiten de EU spreken zich meer uit voor een verbetering van het sociaal statuut voor de informele verzorger; professionele ondersteuning ter verlichting van de taak van de informele verzorger is daaraan ondergeschikt.

Als het effectief gaat om zorg verlenen voor een ouder of schoonouder, blijkt dat personen van vreemde herkomst dat niet meer doen dan de Belgen. Belangrijke differentiërende factoren zijn leeftijd, burgerlijke staat, arbeidssituatie, betrokkenheid in een netwerk en het gehanteerde waardenpatroon. De kans om zorg te verlenen ligt lager bij ongehuwden, hoger bij personen van middelbare leeftijd, gepensioneerden, mensen actief in het vrijwilligerswerk en zij die er meer traditionele opvattingen over familiale solidariteit op na houden.