Buurtvoorzieningen: Onderzoek naar de economische dynamiek van het voorzieningenaanbod

In dit rapport bestuderen we de ruimtelijke verdeling van lokale voorzieningen (zoals detailhandel, horeca, zorginstellingen, cultuur- of sportmogelijkheden, etc.), hoe deze verdeling evolueert en op welke manier deze gelinkt kan worden aan de socio-economische en demografische eigenschappen van een buurt. Hiermee wordt inzicht verworven in de ruimtelijke verdeling van gezinnen over wijken en gemeenten heen, en in welke richting deze evolueert.

Om dit te kunnen analyseren stellen we indexen op d…

In dit rapport bestuderen we de ruimtelijke verdeling van lokale voorzieningen (zoals detailhandel, horeca, zorginstellingen, cultuur- of sportmogelijkheden, etc.), hoe deze verdeling evolueert en op welke manier deze gelinkt kan worden aan de socio-economische en demografische eigenschappen van een buurt. Hiermee wordt inzicht verworven in de ruimtelijke verdeling van gezinnen over wijken en gemeenten heen, en in welke richting deze evolueert.

Om dit te kunnen analyseren stellen we indexen op die het aanbod aan voorzieningen weergeven op buurt- en gemeenteniveau voor de jaren 2015 en 2019. Hierbij bespreken we de mogelijkheden en limiteringen van bestaande databronnen, en de obstakels bij het opstellen van een index die toelaat het aanbod aan voorzieningen op te volgen doorheen de tijd.

De resultaten tonen aan dat voorzieningen voornamelijk geconcentreerd zijn in wijken waar het gemiddelde inkomen lager is. Terwijl voorzieningen geconcentreerd zijn in de centra van gemeenten en in stedelijke gebieden, bevatten deze vaak ook meer relatief kleine woningen, appartementen, en huurwoningen. Dit maakt dat het gemiddelde inkomen en de gemiddelde woningprijs in buurten rijk aan voorzieningen lager zijn. Zo maken gezinnen bij de keuze van hun woonlocatie een afweging tussen de nabijheid van werkgelegenheid en voorzieningen enerzijds en meer open ruimte en een grotere woning anderzijds. Deze keuze is afhankelijk van het inkomen en opleidingsniveau, alsook de fase in de levenscyclus.